“เล่นในโรงเรียน” เรื่องง่ายๆ สร้างผลดี เกิดได้ทันที
โรงเรียนเมืองคง (คงคา) วิทยา เป็นหนึ่งในโรงเรียนที่ร่วม โครงการส่งเสริมการเล่นเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว โดยการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ โดยริเริ่มทดลองต้นแบบการจัดการเล่นชั่วโมงเล่นและวันเล่นในโรงเรียน เพื่อช่วยให้เด็กได้ผ่อนคลาย เรียนรู้อย่างอิสระ คู่ไปกับการจัดกระบวนการเรียนรู้และการเรียนการสอนของคุณครู เพื่อให้เป็นทางเลือกหนึ่งในยุคสังคมที่เด็กมีสภาวะเครียด และสร้างความตระหนักเรื่องการเล่นให้กับผู้ปกครองผ่านการมาเป็นผู้ดูแลการเล่น เปิดโอกาสให้เด็กได้เล่นมากขึ้น ลดการเวลาใช้สื่อ มาเล่นสร้างสรรค์ เพื่อสร้างสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว
หนูทิพย์ พันธุ์งาม แกนนำครูผู้ดูแลการเล่น โรงเรียนเมืองคง (คงคา) วิทยา อ.ราษีไศล จ.ศรีสะเกษ เล่าให้ฟังว่า “เราก็มีเวลาให้เด็กเล่นก่อน และหลังเลิกเรียน โรงเรียนมีการพัฒนาพื้นที่ที่เอื้อต่อการเล่นของเด็กให้เด็กหลากหลาย หลังจากได้แนวคิดการเล่นจากทางมูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก (มพด.) ก็มีความเข้าใจที่เพิ่มมากขึ้น ได้อบรมแนวคิดการเล่นให้ผู้ปกครอง และชวนผู้ปกครองมาร่วมดูแลการเล่นจำนวน10คน ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันมา ได้ทดลองกับเด็กอนุบาล มีชั่วโมงให้เด็กได้เล่นอิสระทุกวัน วันละครึ่งชั่วโมง ก่อนอาหารกลางวัน”
นอกจากนั้น โรงเรียนยังมีการจัดเปิดวันเล่นอิสระให้เด็ก ที่เรียกว่า Play day แนวคิดคือใช้สิ่งของที่มีอยู่รอบตัว มาจัดวางเป็นมุมให้เด็กได้เล่นอิสระ เช่น กิ่งไม้ใบไม้ ชุดเสื้อผ้า ขวดน้ำกล่องลัง ท่อ วัสดุรีไซเคิล
“ตอนแรกจัดให้แค่เด็กอนุบาล พอเด็กในชั้นอื่นมายืนดูอยากจะเล่นบ้าง เราจึงหารือกันกับคุณครูทุกชั้นเรียน และได้จัดวันเล่นสำหรับเด็กทุกคนในโรงเรียนโดยทดลอง 1 วันก่อน ให้พี่คนโตมาทั้งร่วมเป็นผู้ดูแลการเล่น และเล่นไปด้วยกันกับน้อง โดยมุมการเล่นทั้งหมดมาจากความต้องการของเด็ก มีมุมเล่นน้ำ มุมเล่นทราย ขายของ มุมศิลปะ มุมส้มตำ มุมเล่นแต่งตัว ที่สำคัญมีผู้ปกครองมาร่วมเป็นผู้ดูแลการเล่น เตรียมจัดมุมเล่น และดูแลความปลอดภัยให้เด็กจำนวน 42 คน”
ครูหนูทิพย์กล่าวอีกว่า “การเล่นอิสระ ทำให้เด็กได้พัฒนาการทุกด้าน ทั้งร่างกาย อารมณ์ สังคม สติปัญญา และสิ่งที่เพิ่มขึ้นมากคือ พัฒนาการด้านจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ ครูเองก็ยังนึกไม่ถึงว่าการเล่นอิสระจะทำให้เด็กจะสามารถจินตนาการเชื่อมโยงได้อย่างที่ผู้ใหญ่คิดไม่ถึง ทำให้ครูสังเกตเห็นศักยภาพเด็กผ่านการเล่นและต่อยอดพัฒนาเด็กได้”
“ผลจากการทดลองจัดให้เด็กเล่นในโรงเรียน 1 วัน ทำให้แกนนำผู้ดูแลการเล่นเตรียมเสนอผู้บริหารให้มีการจัดวันเล่น PLAY DAY ให้เด็กทุกชั้นเรียนในโรงเรียน ในทุกสัปดาห์หรือเดือนละครั้ง เพราะเราไม่ต้องใช้งบประมาณอะไร ใช้สิ่งที่เรามีอยู่เท่านั้น และที่สำคัญเป็นทางเลือกให้เด็กลดการใช้สื่อ และสร้างความเข้าใจเรื่องการพัฒนาลูกหลานด้วยวิธีง่ายๆ ในบ้าน ครอบครัวก็เข้าใจเด็กมากขึ้น มีเสียงสะท้อนจากเด็กและผู้ปกครองในทางบวกมากมาย ทั้งเรื่องความสนุก การได้ออกจากมือถือ ได้เคลื่อนไหวร่างกายกันอย่างเต็มที่”
เรื่อง: ประสพสุข โบราณมูล มูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก
ภาพ:โรงเรียนเมืองคง(คงคา) วิทยา อ.ราษีไศล จ.ศรีสะเกษ