เพราะ “วันว่าง” เป็นมากกว่า “ทางเลือก”  ปิดเทอมนี้ สสส.  จึงสร้างพื้นที่เพื่อเด็กทุกวัยมาทำกิจกรรม

เพราะ “วันว่าง” เป็นมากกว่า “ทางเลือก” 

ปิดเทอมนี้ สสส.  จึงสร้างพื้นที่เพื่อเด็กทุกวัยมาทำกิจกรรม

ตอบโจทย์ตามความฝันของตนเอง

 

สสส. ร่วมกับภาคีเครือข่ายภาครัฐ ประชาสังคม และเอกชน จัด  พื้นที่เรียนรู้ ทั่วประเทศ เพื่อให้เด็กทุกคนมีโอกาสเข้าถึงกิจกรรมได้สะดวก ใกล้บ้าน และตอบโจทย์ความฝันของตน ในช่วงปิดเทอม ทั้งการฝึกทักษะด้านอาชีพ กิจกรรมค่ายอาสา  กิจกรรมด้านวัฒนธรรม และการติวเข้มวิชาการ ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ในรูปแบบเว็บไซต์ www.ปิดเทอมสร้างสรรค์.com

ภาพเด็กสาววัย 10-14 เกือบสิบคนที่กำลังเต้น cover เพลงของวง Black Pink อย่างตั้งใจ และมุ่งมั่น ในนาม Double S  จากศูนย์เยาวชนคลองกุ่ม สำนักวัฒนธรรม กีฬา และการท่องเที่ยว กรุงเทพมหานคร บนเวทีแถลงข่าวงาน “ปิดเทอมสร้างสรรค์ อัศจรรย์วันว่าง” เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2566 ณ ห้องเอนกประสงค์ ชั้น 1 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร คือตัวอย่างหนึ่งของกลุ่มเยาวชนที่มีพื้นที่ทำกิจกรรมที่ตนสนใจ และทุ่มเทให้อย่างเต็มที่ ซึ่งสอดคล้องกับ ผลสำรวจเยาวชน 2022 ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างสำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว (สำนัก 4) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) และศูนย์ความรู้นโยบายเด็กและครอบครัว (คิด for คิดส์) พบว่าองค์ประกอบสำคัญที่จะช่วยให้เกิดการเรียนรู้ภายนอกห้องเรียนได้ดีที่สุดคือ “การมีพื้นที่ให้เด็กๆ ได้ทำกิจกรรม หรือแลกเปลี่ยนพูดคุยกับคนอื่นได้” นอกจากนี้ยังพบว่า การเรียนรู้เกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ไม่ได้เกิดแค่ในห้องเรียนหรือกิจกรรมวิชาการเท่านั้น แต่เกิดขึ้นจากประสบการณ์ในชีวิตประจำวัน การสัมผัสสิ่งรอบตัว การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้คนรอบข้าง การวิ่งเล่นหรือการออกไปทำกิจกรรมในแหล่งเรียนรู้ต่างๆ นอกบ้าน

ผลจากการสำรวจยังพบว่าเด็กและเยาวชนให้ความหมายกับคำว่า “วันว่าง” ว่าคือเวลาที่มีอิสระ เวลาที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย และเป็นเวลาอื่นนอกเหนือจากเวลาเรียนหรือเวลาทำงาน

          นางสาวณัฐยา บุญภักดี ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว สสส. กล่าวถึงการจัดกิจกรรม “ปิดเทอมสร้างสรรค์ อัศจรรย์วันว่าง” ว่าเป็นกิจกรรมที่ดำเนินการมากว่า 10 ปี เพื่อสนับสนุนให้เด็กไทยได้ใช้เวลาว่างทำกิจกรรมนอกเวลาเรียนตามความสนใจ และจากการสำรวจพบเด็กมีความต้องการเข้าร่วมกิจกรรมจำนวนมาก

จึงได้จัดกิจกรรมปีนี้ให้พิเศษกว่าเดิม ด้วยการต่อยอดสู่ เมืองแห่งการเรียนรู้ 4 ภูมิภาค 4 จังหวัดนำร่อง ได้แก่ กรุงเทพฯ อุตรดิตถ์ นครราชสีมา ยะลา กับ 25 จังหวัดเครือข่าย ครอบคลุมทุกภูมิภาค โดยเป็นพื้นที่ที่มีความร่วมมือจากหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และแหล่งเรียนรู้ในชุมชน ขับเคลื่อนกิจกรรมอย่างต่อเนื่องด้วยตัวเอง ทำให้การจัดกิจกรรมเกิดความยั่งยืน

การจัดเมืองแห่งการเรียนรู้ ในโครงการขับเคลื่อนและขยายผลเครือข่ายปิดเทอมสร้างสรรค์อัศจรรย์วันว่าง ซึ่งอยู่ภายใต้กลุ่มแผนงานสนับสนุนพื้นที่เรียนรู้ของสำนัก 4 ในปีนี้ จึงเน้นการออกแบบพื้นที่เรียนรู้ที่ครบวงจรทั้งด้านสถานที่ คือต้องอยู่ในชุมชนใกล้บ้านเด็ก กิจกรรมที่จัดเป็นการจัดแบบต่อเนื่องจากทุนเดิม รวมทั้งมีหลักสูตร และมีผู้รับผิดชอบจัดกิจกรรมหรือผู้ประกอบการเรียนรู้ เพื่อให้สามารถขยายผล และส่งต่อให้ชุมชนดูแลและจัดได้เอง สามารถเป็นศูนย์การเรียนรู้สำหรับชุมชนได้

นอกเหนือจากการจัดกิจกรรมด้านวัฒนธรรมที่นำมาเป็นตัวอย่างบนเวที เรายังได้เห็นตัวแทนเยาวชนจากโรงเรียนขึ้นมาเล่าถึงการทำกิจกรรมในรูปแบบของการเปิดให้เพื่อนๆ ในโรงเรียนได้มีช่องทางส่งเสียงเพื่อบอกความต้องการของตนเองในชื่อโครงการ SKN Student Reflect ซึ่งร่วมกับชมรมยูนิเซฟ ประเทศไทย ที่ต้องการเห็นโรงเรียนเป็นพื้นที่ปลอดภัยและเสรีสำหรับนักเรียนทุกคน

เหตุผลสำคัญที่ สสส. ออกแบบให้มีหลักเกณฑ์การจัดพื้นที่เรียนรู้ว่าต้องอยู่ใกล้บ้านเด็ก เพราะเด็กไทยมีวันว่างที่รวมวันหยุดและวันปิดเทอมถึง 150 วันต่อปี ด้วยข้อจำกัดของจำนวนและคุณภาพของแหล่งเรียนรู้ในชุมชนที่ยังมีอยู่น้อยมาก ทำให้เด็กไทยใช้เวลาอยู่กับโลกออนไลน์ในแต่ละวันนานถึง 12 ชั่วโมง ส่งผลให้เด็กและเยาวชนไทยต้องเผชิญภาวะเสี่ยงมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการถูกรังแกกลั่นแกล้ง การติดเกม  การถูกล่อลวงทางเพศ และโรคอ้วน จากการไม่ได้ออกกำลังกาย เป็นต้น

การทำกิจกรรมใน “วันว่าง” ของเด็กและเยาวชน จึงมีความหมายที่เปิดกว้างมากกว่าแค่การใช้เวลาว่างในวันปิดเทอม อีกทั้งยังทำให้ “ทางเลือก” ในการทำกิจกรรมสามารถเป็น “ทางหลัก” ของเยาวชนได้อีกด้วย  หากได้รับการสนับสนุนจากผู้คนที่อยู่รอบข้างเด็กไม่ว่าจะเป็นครอบครัว โรงเรียน หรือชุมชนที่เด็กอยู่

สสส. ขอเชิญชวนทุกท่านไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่ ผู้ปกครอง หรือเด็กและเยาวชน ที่อยากทำกิจกรรมในช่วงปิดเทอม หาแรงบันดาลใจ และทำฝันของตนเองให้เป็นจริงจากการใช้เวลาในวันว่าง สามารถเข้าชมรายละเอียดกิจกรรมในพื้นที่ทั่วประเทศได้ที่ www.ปิดเทอมสร้างสรรค์.com