เทศกาลโคราชเดิ่นยิ้มเล่นเบ่งบาน หนึ่งในตัวอย่างของการจัดพื้นที่เรียนรู้และพื้นที่สร้างสรรค์ให้วันว่างของเด็ก มีความอัศจรรย์

 

“พื้นที่เรียนรู้เกิดขึ้นจากผู้รู้ที่สร้างแหล่งเรียนรู้ให้เด็กมาเรียนรู้ มีความเป็นครู มีความเป็น Knowledge Center ส่วนพื้นที่สร้างสรรค์จะเป็นพื้นที่อิสระ ที่เด็กและเยาวชนสร้างสรรค์กิจกรรมได้ด้วยตนเองและเป็นอิสระ เช่น Co-Working Space ที่เป็นพื้นที่ว่าง ๆ มีอุปกรณ์บางอย่างไว้ให้ ปิดเทอมสร้างสรรค์ จึงเป็นการออกแบบพื้นที่เพื่อให้เด็กมาเรียนรู้กิจกรรมที่เรากำหนดไว้ และเพื่อให้เด็กได้ออกแบบกิจกรรมด้วยตนเองในพื้นที่ที่เราจัดให้”

คำกล่าวของนายนิมิต พิพิธกุล ศิลปินศิลปาธร สาขาการแสดง ประธานมูลนิธิหุ่นสายเสมาศิลปะเพื่อสังคม ในฐานะหนึ่งในเครือข่ายที่มาร่วมกิจกรรมเนื่องในโอกาสเปิดงานเทศกาลโคราชเดิ่นยิ้มเล่นเบ่งบาน “ปิดเทอมสร้างสรรค์ อัศจรรย์วันว่าง” คือคำอธิบายที่ให้ภาพชัดเจนถึงการจัดงานร่วมกันระหว่างภาคีเครือข่าย 15 หน่วยงาน ซึ่งมีพื้นที่การเรียนรู้ในจังหวัดนครราชสีมารวมกว่า 40 พื้นที่ มากกว่า 100 กิจกรรม

ผลของการเกิดสถานการณ์โควิด-19 ทำให้โลกปัจจุบันถูกเรียกกันว่ายุคปกติใหม่ สร้างพฤติกรรมให้กับเด็กและเยาวชนหลายเรื่อง หนึ่งในเรื่องที่เปลี่ยนไปอย่างเห็นได้ชัดคือ วิธีการเรียนรู้ของเด็กและเยาวชนที่สามารถเข้าถึงสิ่งที่ตนเองอยากเรียนรู้ได้โดยไม่ต้องเดินทางออกจากบ้าน แต่การเรียนรู้ผ่านโลกออนไลน์ก็กลายเป็นข้อจำกัด และสร้างความเหลื่อมล้ำอย่างชัดเจนระหว่างครอบครัวที่มีความพร้อมในการให้เด็กในบ้านเข้าถึงการเรียนรู้ผ่านอุปกรณ์ต่างๆ กับเด็กที่อยู่ในครอบครัวที่ไม่สามารถสนับสนุนให้เด็กเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านโลกออนไลน์ได้อย่างเต็มที่

ข้อจำกัดเหล่านี้ไม่ควรเป็นอุปสรรคในการเติบโตของเด็กๆ ที่จำเป็นต้องรวมกลุ่มเพื่อเรียนรู้การใช้ชีวิตด้วยกันในสังคมผ่านกิจกรรมสร้างสรรค์โดยเฉพาะในชุมชนที่อาศัยอยู่

สำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว สสส. ตระหนักถึงความสำคัญของการที่เด็กๆ ต้องได้มีโอกาสมาใช้ชีวิตร่วมกันผ่านการทำกิจกรรม เพราะนี่คือ “ทุนชีวิต” ของเด็กที่ต้องเติบโตเป็นผู้ใหญ่ เมื่อประเทศต้องการผู้ใหญ่ที่มีศักยภาพ เพื่อเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศ จึงต้องเริ่มจากการสร้างสภาพแวดล้อมรอบๆ ตัวเด็กให้เติบโตอย่างมีสุขภาวะทั้งกาย ใจ สติปัญญา และหนึ่งในการช่วยให้เด็กเติบโตได้อย่างที่เราคาดหวังคือ การเห็นความสำคัญของการเรียนรู้นอกห้องเรียน ทั้งในวันว่าง วันหยุด และช่วงปิดเทอม

เทศกาลโคราชเดิ่นยิ้มเบ่งบาน “ปิดเทอมสร้างสรรค์ อัศจรรย์วันว่าง” จึงได้เกิดขึ้นด้วยความร่วมมือกันทั้งภาครัฐ เอกชน สถาบันการศึกษา และภาคประชาสังคมในจังหวัดนครราชสีมา ร่วมกันจัดสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย สร้างเสริมการเรียนรู้ในชุมชน ด้วยระบบนิเวศน์ที่สร้างสรรค์หลากหลาย ที่ทุกคนเข้าถึงและใช้ประโยชน์ร่วมกันได้ โดยกิจกรรมที่ภาคีเครือข่ายร่วมกันจัดนั้น มีทั้งพื้นที่เรียนรู้ และพื้นที่สร้างสรรค์เพื่อช่วยให้เด็กและเยาวชนมีสุขภาวะ มีพัฒนาการสมวัย มีทักษะชีวิตและทักษะในการดูแลตนเองให้สามารถรับมือกับโลกยุคปกติใหม่ได้

        แนวทางการจัดกิจกรรมของภาคีเครือข่ายปิดเทอมสร้างสรรค์ ใช้การนำฐานทุนของพื้นที่ ได้แก่ แหล่งเรียนรู้ ภูมิปัญญา สื่อ ศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย การเล่นอิสระ มาร่วมกันออกแบบและพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการเล่น การเรียนรู้ของเด็กและเยาวชนทั้งในครอบครัว ในโรงเรียน ในชุมชน และพื้นที่สาธารณะ

สำหรับเทศกาลโคราชเดิ่นยิ้ม เล่นเบ่งบาน “ปิดเทอมสร้างสรร้างสรรค์ อัศจรรย์วันว่าง” มีการจัดกิจกรรมใน 6 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมือง อำเภอปักธงชัย อำเภอหนองบุญมาก อำเภอโชคชัย อำเภอพิมาย และอำเภอปากช่อง โดยกิจกรรมในอำเภอเหล่านี้มีทั้งกิจกรรมสร้างสรรค์และกิจกรรมเรียนรู้รวมแล้วกว่า 100 กิจกรรมที่จะช่วยให้วันว่างของเด็ก เยาวชน และครอบครัวที่อยู่ในอำเภอเหล่านี้ได้เข้าไปเรียนรู้ตามความสนใจไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมเสริมทักษะ จิตอาสา ฝึกงาน เสริมรายได้ ถือเป็นพื้นที่เรียนรู้ที่มีชีวิต ปลอดภัย ใกล้บ้าน อันเป็นแนวคิดหลักที่ สสส. ตระหนักและให้ความสำคัญ และพร้อมให้การสนับสนุน

ไม่ได้มีเพียงแค่จังหวัดนครราชสีมาเท่านั้นที่จัดกิจกรรมในรูปแบบเทศกาลเพื่อให้เด็ก เยาวชน และครอบครัวได้เลือกใช้เวลาว่างร่วมกันในการพัฒนาทักษะและความสัมพันธ์ ยังมีจังหวัดอื่นๆ อีกหลายแห่งที่จัดงานในรูปแบบของพื้นที่เรียนรู้ที่มีชีวิต โดยสามารถเข้าไปเลือกร่วมกิจกรรมต่างๆ ได้ที่เว็บไซต์ https://happyschoolbreak.com/ หรือพิมพ์คำว่า “ปิดเทอมสร้างสรรค์” เมื่อต้องการค้นหาในกูเกิล